Yanıklar, cildin yüksek ısı, güneş, kimyasal maddeler, elektrik veya radyasyon gibi etkenlere maruz kalması sonucu oluşan hasarlardır. Yanığın şiddeti ve derinliği, uygulanacak tedavi yöntemini belirler. Yanıklar genellikle birinci, ikinci ve üçüncü derece olarak sınıflandırılır: Birinci Derece Yanıklar: Sadece cildin en üst tabakası olan epidermisi etkiler. Belirtileri arasında kızarıklık, hafif şişlik ve ağrı bulunur. Genellikle iz bırakmadan 1-2 hafta içinde iyileşir. İkinci Derece Yanıklar: Epidermisin yanı sıra dermis tabakasını da etkiler. Ciltte kızarıklık, şişlik, ağrı ve içi sıvı dolu kabarcıklar (büller) oluşur. İyileşme süresi 2-3 hafta olup, uygun bakım ile iz kalmadan iyileşebilir. Üçüncü Derece Yanıklar: Cildin tüm katmanlarını etkileyerek daha derin doku hasarına neden olur. Cilt beyaz, kahverengi veya kömürleşmiş bir görünüm alabilir ve sinir hasarı nedeniyle ağrı hissi olmayabilir. Bu tür yanıklar ciddi tıbbi müdahale gerektirir ve genellikle iz bırakır.

• Soğutma: Yanık bölgesini en kısa sürede soğuk (buzlu olmayan) su altında 10-15 dakika tutun veya soğuk, nemli bir bezle kompres yapın. Bu, ağrıyı hafifletir ve yanığın derinleşmesini önler.
• Temizleme: Yanık bölgesini nazikçe temiz su ve hafif bir sabunla yıkayın.
• Nemlendirme: Aloe vera jeli veya antibiyotikli bir merhem uygulayarak cildin nemli kalmasını sağlayın ve enfeksiyon riskini azaltın.
• Koruma: Steril, yapışmaz bir bandajla yanık bölgesini kapatın. Bu, enfeksiyonu önlemeye yardımcı olur.
• Ağrı Yönetimi: İbuprofen veya parasetamol gibi ağrı kesiciler kullanarak ağrıyı kontrol altına alın.

Yapılması Gerekenler:

• Yanığı soğuk su altında 10-15 dakika tutmak
• Temiz bir gazlı bez ile bölgeyi korumak
• Ağrıyı hafifletmek için uygun ilaçlar kullanmak
• Dermatoloğun önerdiği yanık kremlerini kullanmak

Kaçınılması Gerekenler:

• Buz veya buzlu su kullanmak (damarları daraltarak iyileşmeyi geciktirir)
• Yanık üzerine diş macunu, yoğurt, tereyağı gibi maddeler sürmek
• Kabarcıkları patlatmak (enfeksiyon riskini artırır)

• Nemlendirme: Yanık sonrası cildi düzenli olarak nemlendirmek, iz oluşumunu azaltabilir.
• Güneş Koruması: Yanık bölgesi güneş ışınlarına karşı hassas hale gelir. SPF 50+ güneş kremi kullanımı şarttır.
• Dermatolojik Tedaviler: Ciddi yanık izleri için dermatoloji uzmanı tarafından önerilen lazer tedavileri, silikon bazlı kremler veya PRP gibi uygulamalar değerlendirilebilir.